#COLUMN
Verkiezingsknopen tellen
Door David Rous
“Goed onderwijs beschermt het Oude voor het Nieuwe en het Nieuwe voor het Oude” is een mooie uitspraak van Hannah Arendt. In dit kader noopt de uitslag van de Tweede Kamer verkiezingen tot het tellen van de knopen aan onze jas die ons tijdens al dat beschermen warm moet houden.
Een knoop die stevig vastgenaaid dient te zitten, is een diep besef van het feit dat niemand kiest voor de plek of vorm waarin we worden geboren. Uit deze gedeelde onzekerheid vloeit een natuurlijke solidariteit voort. De mogelijkheid je capaciteiten te ontwikkelen moet onafhankelijk zijn van de plek waarop je door de willekeur van het lot het leven in wordt geslingerd. Een redelijke samenleving, die het beste van onszelf combineert om ons tegen het slechtste in onszelf te beschermen, zorgt ervoor dat deze willekeur wordt opgeheven. Een volgende knoop die onze menselijke warmte bij elkaar houdt, is Immanuel Kants conclusie dat elk mens een doel op zich is en geen middel voor andermans doel. In een economisch systeem waarin de ruimte om je lotsbestemming te onderzoeken en waardige keuzes te maken steeds benarder wordt- omdat de kosten van levensonderhoud je dwingen om het grootste deel van je leven te sloven in de productieketen voor winsten ten voordele van mensen die tientallen levens kunnen bekostigen- vervalt deze grondgedachte van de Verlichting. De Alfa en Omega knoop, verknoopt met alle wortels in moeder aarde, is haar welbevinden. De wetenschap heeft haar begrenzing inmiddels duidelijk in kaart gebracht. De voortrazende uitputting van haar bronnen die de kans niet krijgen zichzelf te herstellen en de zinderende uitstoot van broeikasgassen leggen de bijl aan de wortel van ons aller welzijn. Als toenemende schade en schaarste onze pluraliteit en verdraagzaamheid uithollen verliezen we de belangrijkste verworvenheden van onze menselijke beschaving en de kans onze fouten vreedzaam te herstellen. Misschien moeten we het soms even koud hebben om onze knopen op waarde te schatten. Liever had ik dat ons politieke lichaam met dichtgeritste overalls onverwijld de knoopnodige hervormingen inzette.
