#ONDERWIJSINNOVATIE
Didactisch coachen in de praktijk
“Hoe komt het nou, dat je nu wel direct aan de slag gaat?”
Door Laura Rood
In het schooljaar 2023 – 2024 ging de eerste groep personeel van onze school aan de slag met didactisch coachen. Jeroen Weijzig, docent geschiedenis, was één van de eersten die zich opgaf. “Eerlijk is eerlijk, ik zit in een werkgroep en we besloten ons als werkgroep meteen in te schrijven. Maar ik vind het ook belangrijk om me te blijven ontwikkelen op didactisch gebied. Je wilt je werk toch gewoon goed doen?”
Huh, didactisch coachen?
Didactisch coachen is een manier van lesgeven waarbij je niet alleen kennis overdraagt, maar vooral actief meebeweegt met je leerlingen in hun leerproces. Dit doe je door de juiste vragen te stellen, leerlingen specifieke feedback te geven en de kwaliteiten van leerlingen te benadrukken. Gevolg? Leerlingen gaan vooruit op sociaal-emotioneel vlak, leerlingen presteren beter op leergebied én leerlingen ervaren zelf meer verantwoordelijkheid.
De cursus in een notendop
Tijdens de bijeenkomsten ga je vervolgens aan de slag met de theorie van didactisch coachen. Elke bijeenkomst maak je kennis met verschillende werkvormen die je goed kunt inzetten in je eigen lessen. In het eerste jaar word je daarnaast ook nog een keer gefilmd maar nu tijdens iets dat ‘coaching on the job’ heet. “Er loopt iemand achter jou aan in je klaslokaal. Die persoon, de beeldcoach, kijkt met je mee en vult je aan op de momenten dat je met leerlingen in gesprek gaat.”
Hoe dat dan precies gaat? “Eén van mijn leerlingen, Bart, ging eigenlijk nooit uit zichzelf aan het werk. Dus ik gaf aan bij de beeldcoach: he, dat is toevallig, Bart is keihard aan het werk. Vervolgens moest ik Bart aanspreken om hem uitgebreid te complimenteren met het feit dat hij lekker bezig was. Ik moest hem ook vragen hoe dat kwam, dat het nu wel lukte. Dat ging eigenlijk best wel goed, Bart vond het ook leuk dat ik het opmerkte. Ik was alleen nog niet uitgebreid genoeg, volgens de beeldcoach, dus toen ik klaar was met praten ging zij ook nog even met hem in gesprek. Toen merkte je wel dat Bart het ongemakkelijk begon te vinden, zoveel aandacht op hem. Het is dus soms wel even wennen voor leerlingen, deze nieuwe aanpak."
De beelden die van je worden gemaakt, kijk je terug met een collega die ook de cursus doet, je leermaatje. “Dat is ook heel leerzaam. Je kijkt samen jouw beelden terug en bespreekt wat er te zien is, maar je kijkt ook met die ander mee naar zijn of haar beelden. Het is leuk om te zien hoe anderen leerlingen feedback geven, wat hun stijl is,” legt Jeroen uit..
En nu, na twee jaar?
Het is niet zo dat je opeens een meester bent in het geven van feedback. "Ik probeer vooral heel erg te letten op de feedback die ik nu geef. Ik zeg niet meer alleen 'goed bezig' maar geef daarnaast ook duidelijk aan wat ik de leerling zie doe. Daarover ga ik vervolgens met de leerling in gesprek," legt Jeroen uit. "Het traject stopt nu ook niet opeens: de cursus is afgesloten, maar ik word jaarlijks nog steeds twee keer gefilmd en over die filmbeelden ga je in gesprek met de beeldcoaches hier op school. Zo blijf je bezig met didactisch coachen."
“Ik denk dat mijn feedback voor leerlingen nu waardevoller is en meer effect heeft,” voegt Jeroen toe. “En ja, soms is het wat ongemakkelijk. Je moet ook wel je eigen stijl vinden, het persoonlijk maken. Bij het coaching on the job liep er iemand met mij mee die een compleet andere stijl heeft dan ik. Dat moet ik dan niet na gaan doen, dan werkt het niet.”
Uiteindelijk is het de bedoeling dat elke medewerker de cursus over een paar jaar heeft afgerond. Iedere collega moet dus aan de slag in de komende jaren. “En ik denk dat het leerlingen echt vooruit gaat helpen, didactisch coachen,” concludeert Jeroen. “Als we dit met z’n allen doen – dus ons allemaal blijven ontwikkelen op dit gebied – dan komt het de leerlingen echt ten goede.”