#INSTRUCTIEVIDEOS
In de beperking toont zich de meester
door Stef van der Zanden, docent biologie en (amateur) documentairemaker
Instructievideo als verrijking
Ten eerste heb ik een groot respect voor onze leerlingen, die zich als helden door deze coronacrisis heen slaan! Bij het vak science doen leerlingen thuis hun onderzoeken. In plaats van een verslagje mochten ze hun resultaten ook delen via een video. Wat gaaf om leerlingen eieren uit ramen te zien gooien, om te zien hoe ze eieren van trampolines of zelfs bruggen lieten vallen, of hoe zelfgemaakte autootjes door de kamer raceten. Dat moest ik zelf ook kunnen, dacht ik, dus ging ik instructievideo’s maken. Een fantastische aanvulling op de Zoom-lessen! Want wat blijkt? Lesgeven op afstand heeft ook voordelen, heb ik ontdekt.
Het vooraf opnemen van instructievideo’s kan een les erg verrijken, er is namelijk ruimte om hele clips te monteren (met het gratis programma Shotcut). Met videoclips kan ik situaties buiten de les heel makkelijk binnen de les halen. De meeste lessen zijn helaas niet heel spannend hoor. Maar gaandeweg leerde ik om steeds meer nieuwe dingen te doen, en soms zie ik een leuke mogelijkheid voor een video.
Biologie
Bij biologie in de brugklas hebben we het over de witte dovenetel. Als ik dan toevallig een dovenetel tegenkom tijdens het wandelen, neem ik gelijk even een clipje op van 1 à 2 minuten (ja, je moet wel een beetje een vakidioot zijn) (afb. 1). Hoewel we bloemen normaal nog de klas in kunnen halen, zijn er nu mogelijkheden om door hele natuurgebeiden te struinen binnen één instructievideo. Zo kon ik leerlingen uit havo 4 allerlei planten, watertjes en bodemsoorten laten zien (afb. 2).
Afbeelding 1: Instructievideo 1HV, een witte dovenetel
Afbeelding 2: Instructievideo H4, (a)biotische factoren zoals bodemsoorten (klei)
Afbeelding 3: Instructievideo T2, introductie hoofdstuk voeding
Een kijkje in de keuken
Bij het hoofdstuk voeding in T2 kan ik leerlingen letterlijk via mijn eigen keuken les geven over voedsel (afb. 3).
Voor de leerlingen ook een uniek inkijkje, want wie heeft er nou ooit de keuken van zijn docent gezien?
Afbeelding 4: Instructievideo H4/H5, gedrag
Katten
Met het thema gedrag zag ik ook de mogelijkheid om een persoonlijke twist te gebruiken: mijn eigen katten. Door af en toe met de camera achter mijn katten aan te sjouwen zag ik soms een fantastische vorm van gedrag die ik kon toelichten in een instructievideo (afb. 4).
Afbeelding 5: Instructievideo H4/H5, verschillende vormen van leren. Mijn kat Gaia blijft lekker liggen op de achtergrond.
Als je dan toch veel theoriestof moet leren, dan is dat via kattenvideo’s best leuk, toch? Hoe werken verschillende vormen van leren, bijvoorbeeld? Als je als kat leert dat snoeiharde punkmuziek op de gitaar je geen kwaad doet, blijf je na een tijdje gewoon lekker liggen als de herrie losbarst.
Zie hier het concept ‘gewenning’ uitgelegd, prachtig muzikaal ondersteund door je eigen docent (al zullen smaken verschillen) (afb. 5).
“Ik heb veel geprobeerd en veel geleerd. Dat wil ik mijn collega’s en leerlingen dus graag meegeven: gewoon doen! ”
Meester
De coronacrisis heeft me veel geleerd over mezelf en over mijn visie op mijn vak en de lesstof. In de beperking toont zich de meester; die titel slaat meer op mijn functiebeschrijving dan op de kwaliteit van mijn lessen. Want het gaat niet per se om het eindresultaat, maar om de reis ernaartoe. Ik heb veel geprobeerd en veel geleerd. Dat wil ik mijn collega’s en leerlingen dus graag meegeven: gewoon doen!
Ik vind het mooi om te zien hoe we er bij het Kandinsky allemaal het beste van blijven maken.